In gesprek met Michiel Blankvoort en Henk de Jong van Alpina over de stijgende verzuimcijfers in Nederland en waarom elke ondernemer zich bewust moet zijn van de financiële risico’s.
Ondernemers hebben hun handen vol. Van het aansturen van personeel en het regelen van interne processen tot het maken van strategische keuzes. De dagelijkse bedrijfsvoering vraagt voortdurend om hun aandacht. Juist daardoor schiet het nadenken over belangrijke, maar minder urgente zaken er vaak bij in — zoals het risico op ziekteverzuim. Terwijl uitval van een medewerker grote financiële gevolgen kan hebben. Michiel Blankvoort en Henk de Jong van verzuimverzekeraar Alpina zien in de praktijk dat dit onderwerp bij veel ondernemers onvoldoende op het netvlies staat.
“We zien een zorgwekkende trend”, opent Michiel direct. “Het ziekteverzuim stijgt al jaren. In het kleinbedrijf zagen we in december een verzuimpercentage van 4,5%, terwijl dat in het grootbedrijf zelfs op 5,6% lag. Dat lijkt misschien niet direct ontzettend veel, maar die percentages vertegenwoordigen enorme bedragen.”
De verborgen kosten van een zieke medewerker
Henk, die vanuit zijn jarenlange ervaring in de praktijk spreekt, legt uit waar veel ondernemers zich in vergissen: “Veel ondernemers denken dat verzuim alleen maar de loondoorbetaling kost. Maar ze vergeten alle indirecte kosten die erbij komen kijken.”
Die rekening is inderdaad indrukwekkend. Michiel heeft de cijfers paraat: “Een zieke medewerker kost je al gauw tussen de €250 en €400 per dag. Bij een modaal salaris van €3.700 per maand kom je uit op directe kosten van ruim €150 per dag voor de loondoorbetaling. Tel daar de kosten voor vervanging en andere indirecte kosten bij op, en je zit al snel op €400 per dag.”
Het verschil tussen groot en klein
Wat opvalt in het gesprek, is het duidelijke onderscheid dat beide experts maken tussen grote en kleinere bedrijven. “Grote organisaties hebben vaak een uitgewerkt vitaliteitsbeleid”, legt Henk uit. “Ze beschikken over HR-specialisten die zich richten op het welzijn van medewerkers en actief inzetten op preventie.” Bij mkb’ers is dat vaak anders ingericht. “Zij hebben simpelweg minder tijd en middelen om hier structureel mee bezig te zijn. Dat betekent niet dat ze het welzijn van hun medewerkers minder belangrijk vinden, maar in de hectiek van alledag schiet preventie er sneller bij in. Bovendien is er vaak geen HR-professional met specifieke kennis van bijvoorbeeld sociale verzekeringen.”
Michiel vult aan: “Een kleine ondernemer heeft vaak een stuk minder kennis en kunde op het gebied van verzuim en verzuimbegeleiding. Terwijl juist voor hen een langdurige verzuimsituatie de bedrijfscontinuïteit in gevaar kan brengen. Je zit zo op verzuimkosten die je winstmarges fors in gevaar brengen.”
Psychisch verzuim: de nieuwe realiteit
Een thema dat steeds terugkomt in het gesprek is de toename van psychisch verzuim. “We zien heel veel psychisch verzuimen, met name onder jongere mensen,” vertelt Michiel. “Psychisch verzuim is inmiddels al wel 35 tot 40% van het totale verzuim. En een groot deel van het verzuim zit in de leeftijdscategorie tussen 25 en 45 jaar.”
Volgens Henk is dat niet verrassend. “Jongeren staan continu ‘aan’. Werk, sociaal leven, online prikkels. Het houdt nooit op. Dat eist z’n tol. En aan de andere kant zien we ook iets oudere medewerkers, bijvoorbeeld tussen de 55 en 65 jaar, die naast hun baan zorgen voor ouders of andere naasten. Die dubbele belasting is zwaar, en leidt vaker tot uitval dan je denkt.”
De keerzijde van uitstel
Opvallend is dat een groot aantal ondernemers pas in actie komt als het eigenlijk al te laat is. “Veel ondernemers reageren op ziekte met: ‘Beterschap, laat maar weten als je je weer beter voelt’. Terwijl juist vanaf het begin van het verzuim de juiste begeleiding ervoor zorgt dat het verzuim beperkt blijft.”
Michiel voegt toe. “Of het nu om mentale of fysieke klachten gaat: een snelle inzet, een snelle interventie is echt cruciaal.
De verzuim ontzorgverzekering: meer dan alleen geld
Er zijn natuurlijk verschillende soorten verzuimverzekeringen, maar duidelijk wordt dat de zogenoemde ‘verzuim ontzorgverzekering‘ voor veel ondernemers een heel aantrekkelijke keuze is. “Bij een verzuim ontzorgverzekering wordt ook alles wat de bedrijfsarts voorschrijft aan re-integratie vanuit de verzekering vergoed”, legt Michiel uit. “Ook als een medewerker niet meer terug kan naar zijn eigen werk, maar geïntegreerd moet worden naar ander werk.”
Het gaat om meer dan alleen financiële dekking, benadrukt Henk: “Je moet als werkgever voldoen aan de Wet verbetering poortwachter. Dat betekent dat je verplicht bent om actief bezig te zijn met de re-integratie van zieke medewerkers. In week 8 moet er een plan van aanpak zijn, je hebt regelmatige gesprekken, en je moet alle stappen documenteren. Als je daar niet aan voldoet, kan het UWV een loonsanctie opleggen – dan moet je na die verplichte 104 weken nog maximaal een jaar extra doorbetalen.”
“Daarom is een goede arbodienst zo belangrijk”, vult Michiel aan. “Die zorgt ervoor dat je aan al je verplichtingen voldoet en begeleidt het hele proces. Bij een verzuim ontzorgverzekering zit die arbobegeleiding er standaard bij, dus je weet zeker dat alles volgens de regels verloopt. Je hoeft als ondernemer niet zelf te puzzelen met deadlines en rapportages. Dat wordt allemaal voor je geregeld.”
Wat kun je dragen als ondernemer?
Henk benadrukt: “Kijk als ondernemer naar welke lasten je zelf kunt dragen en wat je uit handen wilt geven. Bezit je de (financiële) mogelijkheden en capaciteit intern om goed verzuim te begeleiden? Bij een grote onderneming heb je drie mensen op de HR-afdeling, waarvan er altijd wel een gespecialiseerd is in sociale verzekeringen. Bij een gemiddelde mkb’er met 15 of 20 man zit die expertise er niet.”
Michiel vult aan: “De vraag is simpel: kan ik het financieel aan als er iemand langdurig ziek wordt? En heb ik voldoende kennis in huis om de begeleiding goed op te pakken?”
De realiteit van de cijfers
Wat het gesprek zo confronterend maakt, zijn de concrete voorbeelden die beide experts geven. “Veel ondernemers denken dat een verzekeringspremie duur is”, vertelt Henk. “Maar als je uitlegt dat één medewerker die twee jaar ziek wordt je al snel €75.000 kan kosten, plus alle bijkomende kosten, dan verandert het perspectief.”
“Je mag hopen dat je ook een financieel gezond bedrijf hebt”, voegt Michiel toe, “anders kan het zelfs een faillissement betekenen als je niet verzekerd bent.”
Een bredere impact
De impact van verzuim reikt verder dan alleen de financiële schade. “Je kunt kennis en ervaring kwijtraken op de lange termijn”, waarschuwt Henk. “Een voorbeeld: valt er iemand op je servicedesk met veel kennis weg? Dan kan het zijn dat de bereikbaarheid van je bedrijf slechter wordt. De telefoon wordt bijvoorbeeld langzamer opgenomen, klanten komen in de wachtrij terecht. Dat hoeft maar een paar keer te gebeuren en klanten raken geïrriteerd.”
Een reëel risico voor iedere ondernemer
Ziekteverzuim is niet iets wat ‘andere bedrijven’ overkomt. Het is een reëel risico voor elke ondernemer, met financiële gevolgen die veel groter zijn dan de meeste ondernemers zich realiseren.
“Het gaat niet om of verzuim gaat gebeuren”, vat Michiel samen, “maar wanneer. En dan zou het zonde zijn om achteraf spijt te hebben dat je je niet hebt verzekerd. Je kunt er namelijk ook voorafgaand voor kiezen om je bedrijf en jezelf die financiële zekerheid te geven.”
De vraag is daarom ook niet of je als ondernemer te maken krijgt met ziekteverzuim. De vraag is of je er klaar voor bent als het gebeurt.
Ontzorging in de praktijk
Voor ondernemers die hun administratie al via Loket.nl regelen, wordt het nog eenvoudiger. Door de directe samenwerking met Alpina is het mogelijk om met één druk op de knop zowel de verzuimverzekering als de arbobegeleiding te regelen. “Je meldt een medewerker ziek in Loket.nl en vanaf dat moment neemt de arbodienst automatisch contact op voor begeleiding. Ook weet de verzekeraar direct dat er een claim loopt. Geen formulieren meer invullen, geen salarisgegevens aanleveren, geen maandelijkse rapportages uploaden. Het enige wat je als ondernemer hoeft te doen is zorgen dat je bedrijf draait”, legt Michiel uit.
Deze vorm van echte ontzorging betekent dat mkb-ondernemers dezelfde professionele ondersteuning krijgen als grote bedrijven, maar dan zonder de complexiteit en administratieve rompslomp.
Wil je meer weten over de mogelijkheden van een verzuimverzekering voor jouw bedrijf? Klik hier.